رابطه سرمایه روانی و پیشگیری از جرم

روانشناسی در کنار جامعه شناسی و زیست شناسی، یکی از محورهای اصلی جرم شناسی در تبیین علل وقوع جرم است که علت کج رفتاری را در ویژگی ها و حالات روانی می داند و در یک تقسیم بندی به روانشناسی بالینی و روانشناسی مثبت تفکیک می شود. با شروع قرن 21 و پیدایش دیدگاه روانشناسی مثبت، تحولی عظیم در روانشناسی به وجود آمد؛ زیرا رویکرد نوینی را در راستای توجه به توانمندی های مثبت روانی، در مقابل هیجانات منفی روانشناسی بالینی ارائه داد. پژوهش های انجام شده در زمینه رفتار سازمانی مثبت گرا حاکی از آن است که ظرفیت های روانشناختی مثبت، درکنار هم به وجود آورنده سرمایه روانی است که تاب آوری فرد را در رویارویی با چالش ها و موانع زندگی افزایش می دهد. بنابراین شناختن چگونگی تأثیر سرمایه روانی در پیشگیری از وقوع و تکرار جرم از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این پژوهش با انتخاب سرمایه روانی اعتماد به نفس به دلیل اهمیت آن نسبت به دیگر مولفه ها، نقش خانواده، مدرسه، همسالان، محیط کار و عوامل زیستی در تضعیف و یا تقویت این مولفه بررسی شده است. همچنین ارتباط سرمایه روانی با پیشگیری از جرم مورد تحلیل قرار گرفت. نوع تحقیق توصیفی-تحلیلی است و در انجام آن از روش کتابخانه ای استفاده شد. دستاوردهای پژوهش نشان می دهد: خانواده به عنوان مهم ترین و اولین نهاد جامعه پذیری فرد و با داشتن بیشترین تأثیری که بر شکل گیری شخصیت کودک دارد، مدرسه و میزان برخورداری معلمان از مولفه های سرمایه روانی و توانایی آنان در آموزش، ایجاد و تقویت این سرمایه در کودک، همسالان با نقش موثری که در شکل گیری ویژگی ها و شخصیت فرد در سن مهم نوجوانی دارد، محیط کار و میزان برخورداری رئیس و کارکنان از این ظرفیت، همگی در تقویت و یا تضعیف سرمایه روانی فرد تأثیر به سزا دارند. این درحالی است که عوامل زیستی تاثیری در پیشگیری از جرم از طریق سرمایه روانی ندارند. در خصوص چگونگی ارتباط سرمایه روانی با پیشگیری از جرم، ابتدا اهمیت کنترل درونی نسبت به کنترل بیرونی بیان می شود و در ادامه، ضرورت توجه به کنترل درونی به عنوان انسانی ترین روش پیشگیری از جرم توجیه می گردد. پس از ان تایید می شود که با افزایش مطلوب سطح خوش بینی، اعتماد به نفس، امیدواری و انعطاف پذیری به عنوان مولفه های اصلی سرمایه روانی، کنترل درونی افزایش یافته و می تواند از ارتکاب رفتار مجرمانه ناشی از کمبود این مولفه ها جلوگیری کند. در مجموع سرمایه روانی می تواند از طریق کنترل درونی، ابزار مناسبی برای پیشگیری از وقوع و تکرار جرم محسوب شود.